- Het kabinet Rutte IV wil de handhaving van het bestrijden van schijnzelfstandigheid in stappen invoeren en pas in 2025 volledig activeren.
- Het gaat hierbij om het tegengaan van constructies waarbij zzp’ers alleen in naam als zelfstandige opereren en in de praktijk als werknemer functioneren.
- De handhaving op de wet DBA is in de praktijk sinds 2018 opgeschort.
- Lees ook: Rekenkamer: Belastingdienst doet te weinig om schijnconstructies tussen bedrijven en zelfstandigen aan te pakken
Uiterlijk vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst weer écht handhaven op schijnconstructies, waarbij werkgevers zelfstandigen werk laten doen dat eigenlijk door een werknemer zou moeten worden uitgevoerd.
Dat heeft het kabinet vrijdag bekendgemaakt. De handhavingsstop gaat er zo mogelijk eerder af. De schijnconstructies zorgen voor ongelijkheid op de arbeidsmarkt, maar ze worden nauwelijks voorkomen.
Het kabinet wil “in stappen” toewerken naar volledige handhaving, zeggen minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en staatssecretaris Marnix van Rij van Fiscaliteit.
Het gaat om handhaving van de Wet DBA, die in 2016 is ingevoerd. De wet moet tegengaan dat bedrijven en opdrachtnemers ten onrechte profiteren van de belastingvoordelen die gepaard gaan met zelfstandigheid ten opzichte van een dienstverband. Maar handhaving is bij invoering direct gepauzeerd tijdens de ‘implementatietermijn’, die steeds verlengd werd.
De fiscus kan sinds 2018 ingrijpen als er sprake is van kwaadwillendheid, en heeft sinds januari 2020 de mogelijkheid een 'aanwijzing' te geven. Maar ook dit gebeurt bijna niet, blijkt uit een recent rapport van de Rekenkamer.
Het opheffen van het zogenoemde 'moratorium' is een belofte uit het regeerakkoord, maar dit zal naar verwachting dus pas aan het einde van de regeerperiode gebeuren. Door nu al aan te kondigen dat de Belastingdienst wel zeker gaat controleren op schijnconstructies, kunnen bedrijven, zelfstandigen en werknemers zich hierop voorbereiden, zeggen Van Gennip en Van Rij.
Het kabinet benadrukt daarnaast dat "niet één simpele oplossing bestaat voor de problematiek van de schijnzelfstandigheid". Enerzijds moet de Belastingdienst uitvoerende organisatie meer middelen krijgen, maar het kabinet wil ook "een gelijker speelveld voor contractvormen" in het arbeidsrecht, als het gaat om sociale regelingen en de belastingregels.
Het verkleinen van de kloof tussen werknemer en zelfstandige is al langer een ambitie van het kabinet. Een deel van de maatregelen hiervoor is al genomen, maar een aantal voorstellen zal worden gepresenteerd als onderdeel van de hervorming van de arbeidsmarkt. Zo komt er een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle zelfstandigen.